‘Je helpt mensen om weer adem te halen’

Interview met Marian Metselaar, maatschappelijk werker bij Welzijn MensenWerk

In de Veldkei in Havelte spreken we met Marian Metselaar, maatschappelijk werker bij Welzijn MensenWerk. Haar loopbaan begon ooit als verpleegkundige, maar inmiddels is ze al sinds 2008 actief in het sociaal werk. “Ik ben begonnen als maatschappelijk werker en later kwam daar mantelzorgconsulent bij. Eerst werkte ik voor zowel de gemeente Meppel als de gemeente Westerveld, later ben ik me volledig gaan richten op Westerveld.” Samen met collega Willeke Tuin verdeelt Marian het werkgebied. “Ik werk vooral in Dwingeloo, Diever en omliggende dorpen, Willeke in Havelte, Vledder en Frederiksoord. We nemen ook voor elkaar waar bij vakantie of ziekte. Zo kunnen we altijd door.”

Laagdrempelige, gratis hulp

Mensen kunnen Marian en haar collega’s makkelijk bereiken. “Ons mobiele nummer staat gewoon op de website. Ze bellen zelf, of omdat ze worden doorverwezen via de huisarts, wijkverpleegkundige, casemanager dementie, consulenten van de gemeente of zelfs de wijkagent. Ook komt er soms een jongere via de collega van schoolmaatschappelijk werk. We werken breed: van jongeren tot ouderen, van schulden tot mantelzorg.” Als iemand bij de gemeente een uitkering aanvraagt, vragen de consulenten soms of de maatschappelijk werkers van Welzijn MensenWerk die persoon willen helpen in het proces om zaken aan te leveren bijvoorbeeld. “Dat is ook een van de dingen die we doen”. De hulp is gratis en zonder indicatie. “We werken samen met de gemeente, maar zijn onafhankelijk in hoe we ons werk doen. De gemeente subsidieert onze organisatie en samen bepalen we de koers. Bijvoorbeeld bij thema’s als laaggeletterdheid.” 

Breed ondersteunen, gericht doorverwijzen

Marian vertelt hoe een hulptraject begint. “Mensen bellen, maken een afspraak en komen langs. Tijdens de intake probeer ik te achterhalen: wat is er aan de hand, wat heb je al geprobeerd, en wat wil je bereiken? Soms weten mensen dat nog niet goed, dan help ik dat ontrafelen.” Wij werken over de hele breedte van alle onderwerpen die iemand tegen kan komen in het dagelijks leven, maar we gaan niet de diepte in. Daarvoor verwijzen we door naar andere instanties.”
Ze deelt een voorbeeld van een jonge vrouw met een burn-out. “Ze had geen overzicht over haar financiën, kon geen nee zeggen op haar werk, en had een lange reistijd. Ik gaf haar een format om haar inkomsten en uitgaven op een rijtje te zetten. De volgende keer dat ik haar zag had ze het ingevuld. Ze zei tegen me: ‘Onze afspraak was mijn stok achter de deur.’ Na een paar gesprekken had ze weer grip op haar leven. Uiteindelijk werd ze ontslagen, ging op zoek naar ander werk en heeft nu veel meer rust. En weet ze dat ze wat vaker nee moet zeggen. In deze casus heb ik niet zoveel hoeven doen, alleen een spiegel voorhouden.” 

Zo kort mogelijk, maar zo lang als nodig is

Ook bij complexere situaties biedt Marian ondersteuning. Zoals in het voorbeeld van een gescheiden moeder met vier kinderen en schulden. Dan speelt er heel veel en daar komen ook veel emoties bij. Dan kan het moeilijk zijn om met officiële instanties te bellen of om brieven te ontcijferen. “Dan gaan we bijvoorbeeld samen een participatiebijdrage aanvragen voor een kind dat naar de middelbare school gaat. Dat moet via de website van de gemeente op de laptop. Ik zit ernaast, maar zij doet het zelf. Omdat je niet in de emotie zit kun je rustig blijven en iemand erdoorheen helpen. Als ze dan klaar zijn zeg je: nou, je hebt het goed gedaan. Dat geeft zelfvertrouwen.” 
Marian benadrukt: “Elk traject is maatwerk. Soms maken we samen een plan, soms schrijft de cliënt zelf mee. Het gaat erom dat het aansluit bij hun leven. We helpen zo kort mogelijk, maar zo lang als nodig is.” Marian legt uit dat ze in haar werk vooral probeert om haar cliënten overzicht te geven en ervoor te waken om problemen niet te groot te laten worden. Zo spreken Marian en Willeke ook regelmatig mantelzorgers, waarbij het allemaal ‘ineens’ teveel is geworden. Ze vervolgt: “Dan probeer ik te achterhalen wat maakt dat iemand tegen mij zegt: ‘Ik trek het niet meer….’ ? Vaak zijn mensen, als ze al langere tijd voor hun partner zorgen, in een patroon terechtgekomen waarbij de partner bijna alleen nog maar door hun eigen echtgenoot of echtgenote verzorgd wil worden. Om dat te kunnen doorbreken moet je dat wel bespreekbaar maken. Alleen met de mantelzorger, met het echtpaar samen of anderen al naar gelang wie nog meer betrokken is.”

Luisteren, verbinden en aansluiten bij de behoefte

Wat maakt Marian goed in haar werk? “Inlevingsvermogen, geduld en ervaring. En goed kunnen luisteren. Soms ben ik een schakel tussen de persoon en de maatschappij. Ik help mensen om weer adem te halen.” Ze is actief in het dorp, bij koffiemomenten, zorgmarkten en wandelgroepen. “We zijn een soort spin in het web. We werken samen met fysiotherapeuten, beweegcoaches, de kerk, het dorpsnetwerk. Zo houden we vinger aan de pols.”
Hoewel Marian bescheiden blijft, is haar werk onmisbaar. “We zijn laagdrempelig, mensen hoeven geen indicatie. We hoeven geen verantwoording af te leggen over doelen, maar we stemmen af met de cliënt. Dat geeft ruimte om echt aan te sluiten bij hun behoefte.” Ze sluit af met een glimlach: “Geen dag is hetzelfde. Die afwisseling, de diversiteit aan mensen, en het samenwerken met zoveel partners: dat maakt dit werk zo mooi.”