Toetsing (ver)bouwplannen aan welstand
Bij nieuwbouw en verbouw beoordeelt de gemeente met een welstandstoets of het bouwwerk past in de omgeving.
Dit doet de gemeente op basis van de aanvraag voor een omgevingsvergunning. Er wordt getoetst aan de welstandsnota. In deze welstandsnota staan regels die de gemeente toepast bij de beoordeling of het uiterlijk en de plaatsing van gebouwen en bouwwerken voldoen aan de redelijke eisen van welstand. In de gemeente Westerveld zijn er geen welstandsvrije gebieden.
Op 27 februari 2024 heeft de gemeenteraad van Westerveld een nieuwe welstandsnota vastgesteld; de Nota omgevingskwaliteit. Deze is te zien via: officiele-overheidspublicaties.nl.
Met deze Nota omgevingskwaliteit wordt de welstandsnota (versie 13 oktober 2010) herzien. Vanaf 1 mei 2024 geldt, met uitzondering van de binnen de gemeentegrenzen door UNESCO erkende gebieden met een Werelderfgoedstatus – de Nota omgevingskwaliteit. Plannen worden beoordeeld door de gemeentelijke advies commissie. Zij geeft aan de hand van de Nota omgevingskwaliteit advies aan de gemeente.
(Bouw)plannen worden getoetst aan de punten die genoemd zijn in de Nota omgevingskwaliteit. In de nota is een aantal criteria opgenomen die gelden voor bijvoorbeeld een specifiek gebied maar bijvoorbeeld ook voor de hele gemeente. De adviescommissie kijkt naar deze punten en beoordeelt of kan worden voldaan. Een adviseuur kijkt naar o.a. situering, vormgeving, schaal- en maatverhoudingen, materiaal, textuur, kleur en detaillering maar ook als dat nodig is naar de landschappelijke inpassing. Zij geeft de gemeente advies over het (bouw)plan. Soms is het advies negatief. Dan moet het plan aangepast worden want zonder positief welstandsadvies kan in principe geen omgevingsvergunning verleend worden. De gemeente kan afwijken van het advies maar doet dat in de regel niet.
Als een aanvraag wordt ingediend, dan wordt de aanvraag door de gemeente voorgelegd aan de welstandscommissie. Het is mogelijk om op afspraak een plan toe te (laten) lichten aan de commissie.Soms is een plan groot of ingewikkeld, een rijksmonument of ligt in een kwetsbaar gebied. Dan kan het zijn dat het plan door meerdere adviseurs beoordeeld wordt.
De nota is opgebouwd uit een aantal onderdelen:
-
Gebiedsgericht: Hier wordt gekeken naar de ligging van het (bouw)plan. Ligt het in het buitengebied, beschermde dorpsgezicht of dorpskern. Per gebiedstype gelden gebiedsgerichte criteria die uitgaan van de bestaande karakteristieken en kernkwaliteiten van het betreffende (deel) gebied.
-
Themagericht: Bij deze plannen wordt gekeken vanuit een specifiek thema zoals sportterreinen en woonwagens, bedrijventerreinen, reclame, zonnepanelen in veldopstelling of dak, windmolens, en de sneltoetscriteria. Sneltoetscriteria zijn voorschriften voor (veel voorkomende) kleine en/of eenvoudige bouwplannen die omgevingsvergunningplichtig zijn. Deze criteria omschrijven heel concreet en objectief hoe bouwwerken er uit dienen te zien om niet strijdig te zijn met “redelijke eisen van welstand”. De sneltoetscriteria zijn in de gehele gemeente van toepassing met uitzondering van de beschermde dorpsgezichten.
In de nota zijn aanbevelingen opgenomen voor "natuurinclusief bouwen". Dit zijn geen eisen maar tips. Bouwnatuurinclusief.nl is een website voor architecten, gemeenten, projectontwikkelaars en woningbouwcorporaties, maar ook voor particulieren. U kunt er informatie en inspiratie vinden over heel verschillende aspecten van natuurinclusief bouwen. U wordt bij het ontwikkelen van een plan uitgedaagd om bij te dragen tot meer biodiversiteit in de buurt.
Excessen
In de nota zijn criteria voor excessen opgenomen, bedoeld voor situaties waarbij sprake is van ernstige strijd met welstand. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij vergunningsvrije bouwwerken waar geen toetsing vooraf plaatsvindt.
