Check vóór u gaat (ver)bouwen (Wet Kwaliteitsborging)

Op 1 januari 2024 is naast de Omgevingswet ook de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) ingegaan. Vóór u gaat (ver)bouwen moet u nagaan of het bouwwerk onder de Wkb valt.

Het doel van de Wkb is de bouwkwaliteit te verhogen. De gemeente toetst nu vooraf of uw bouwplan aan de bouwtechnische voorschriften voldoet. Door de Wkb doet de gemeente dit voor bouwwerken met een laag risico (Gevolgklasse I) niet meer. U huurt zelf een kwaliteitsborger in. Dit is verplicht.

De Wkb wordt in 3 stappen ingevoerd
  • De Wkb voor nieuwbouw binnen de gevolgklasse 1 gaat in per 1 januari 2024.
  • De Wkb voor verbouwingen binnen de gevolgklasse 1 gaat in per 1 januari 2025. 
  • U hoeft als initiatiefnemer bij verbouwingen dus pas vanaf 1 januari 2025 een kwaliteitsborger in te schakelen.

Gevolgklasse 0: Vergunningsvrij - Nauwelijks risico
Gevolgklasse I : Meldingsplicht + kwaliteitsborger  -  Beperkte persoonlijke gevolgen
Gevolgklasse II : Vergunningplicht -  Reële kans op persoonlijke gevolgen
Gevolgklasse III: Vergunningsplicht - Kans op aanzienlijke persoonlijke gevolgen gevolgen

Wat doet een kwaliteitsborger

De kwaliteitsborger toetst de bouwtechnische aspecten tijdens de bouw. De kwaliteitsborger controleert voor en tijdens de bouw of het bouwplan voldoet aan de bouwtechnische voorschriften. Deze voorschriften gaan bijvoorbeeld over brandveiligheid, fundering of energiezuinigheid. De voorschriften staan in het ‘Besluit bouwwerken leefomgeving’ en in het Omgevingsplan. 

Toezicht houden gaat via een instrument voor kwaliteitsborging. Private partijen ontwikkelen deze instrumenten en worden daarna gekeurd door de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw. Als het instrument aan de eisen voldoet, mag het gebruikt worden voor kwaliteitsborging.

Welke bouwwerken vallen onder de Wkb

De Wkb geldt voor bouwwerken in Gevolgklasse I. De Gevolgklasse zegt iets over hoe risicovol een bouwwerk is. Gevolgklasse I zijn bouwwerken met een laag risico.

Bijvoorbeeld:

  • Woningen;
  • Woonboten;
  • Recreatiewoningen;
  • Industriegebouwen van maximaal twee bouwlagen.

Hierop is een aantal uitzonderingen. Bijvoorbeeld als u in of op een monumentaal pand gaat bouwen. Voor bouwwerken in Gevolgklasse I moet u een kwaliteitsborger inhuren. Ook moet u een bouwmelding en een gereedmelding indienen. De bouwwerken die onder gevolgklasse I vallen zijn te vinden op Informatiepunt Leefomgeving

Gevolgklasse II en III

Gevolgklasse II en III zijn risicovolle bouwwerken. Bijvoorbeeld appartementencomplexen, scholen of hotels. Voor deze bouwwerkzaamheden heeft u voorlopig nog een omgevingsvergunning nodig. Het is mogelijk dat dit over 5 jaar verandert. De gemeente toetst complexe bouwplannen zelf aan de bouwtechnische voorschriften. Ook houdt de gemeente toezicht tijdens de bouw. U hoeft geen kwaliteitsborger in te huren.

In welke Gevolgklasse valt uw bouwwerk?

Via de vergunningencheck op Omgevingsloket controleert u in welke Gevolgklasse uw bouwwerk valt.

Hoe werkt het straks als u gaat (ver)bouwen? 

Bouwwerk in Gevolgklasse I

  1. u controleert of u een omgevingsvergunning (omgevingsplanactiviteit) nodig hebt. De omgevingsvergunning gaat over of het bouwwerk past in de omgeving.De gemeente controleert of uw aanvraag voldoet aan de regels in het Omgevingsplan. Bijvoorbeeld of uw bouwplan voldoet aan de welstandseisen.
  2. Binnen 8 weken beslist de gemeente of uw aanvraag is geaccepteerd of afgewezen.
  3. Naast een omgevingsvergunning, moet u ook een bouwmelding en gereedmelding indienen. De meldingsplicht gaat over de bouwtechnische voorschriften.

Bouwwerk in Gevolgklasse II en I

  1. voor bouwwerken in deze Gevolgklasse heeft u een omgevingsvergunning (omgevingsplanactiviteit en bouwactiviteit) nodig. Deze kunt u aanvragen via het Omgevingsloket.
Stappenplan melding Gevolgklasse I

Stap 1: inhuren kwaliteitsborger

U huurt zelf een kwaliteitsborger in. Op de website Home | Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw (tlokb.nl) vindt u een lijst met kwaliteitsborgers.

Stap 2: bouwmelding indienen

U mag niet beginnen met bouwen, voordat u een complete melding hebt ingediend. Minimaal 4 weken voor de bouw begint, dient u de bouwmelding in via het Omgevingsloket. Hier geeft u ook aan wie uw kwaliteitsborger is.
Lever alle informatie aan waar om gevraagd wordt. U krijgt van de gemeente te horen of uw melding is geaccepteerd of afgewezen. Ontbreekt er informatie? Dan moet u een nieuwe melding indienen. Vier weken na het indienen van de melding, mag u met de bouw beginnen.

Stap 3: start bouw

Twee dagen voor het begin van de bouw, geeft u dit door via Omgevingsloket.

Stap 4: controle door kwaliteitsborger

De kwaliteitsborger controleert of aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. De gemeente blijft het bevoegd gezag. Als er een reden is, controleert de gemeente of er aan de bouwvoorschriften wordt voldaan. Ook als geen bouwmelding of gereedmelding is ingediend, kan de gemeente handhaven. De kwaliteitsborger kan dit niet.U ontvangt een verklaring van de kwaliteitsborger als het vertrouwen bestaat dat het bouwwerk aan de bouwtechnische voorschriften voldoet.

Stap 5: einde van de bouw

Eén dag na het stoppen van de bouw, geeft u dit door via Home - Omgevingsloket (overheid.nl).

Stap 6: gereedmelding

U mag het bouwwerk niet gebruiken, voordat u een complete gereedmelding heeft ingediend. Minimaal 2 weken voor u het bouwwerk wilt gaan gebruiken, dient u een gereedmelding in via Omgevingsloket. U krijgt van de gemeente te horen of uw melding is geaccepteerd of afgewezen.

Eisen bouwmelding - indienen bouwmelding

De bouwmelding moet de volgende gegevens bevatten (artikel 2.18 Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)):

  • Naam, adres en telefoonnummer van degene die het bouwwerk bouwt.
  • Naam, adres en telefoonnummer van een gemachtigde (als die de melding indient).
  • E-mailadres (als melding elektronisch plaatsvindt) van degene die het bouwwerk bouwt, of van de gemachtigde.
  • Dagtekening.
  • Adres, kadastrale aanduiding of coördinaten van de locatie waarop de activiteit plaatsvindt.
  • Een beschrijving van de bouwactiviteit. Inclusief de gebruiksfunctie van het bouwwerk.
  • Wie de kwaliteitsborger is en met welk instrument voor kwaliteitsborging de kwaliteitsborger werkt.
  • Risicobeoordeling.
  • Borgingsplan. Het borgingsplan levert u in tijdens de bouwmelding.

Het borgingsplan beschrijft in ieder geval (artikel 3.80, Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)):

  • de totstandkoming ervan
  • de aard en omvang van de uit te voeren kwaliteitsborging
  • de voor de kwaliteitsborging eindverantwoordelijke personen
  • de manier waarop de verschillende onderdelen van het bouwplan in samenhang worden beoordeeld
  • de manier waarop integraal wordt beoordeeld of de bouwwerkzaamheden voldoen aan de voorschriften (bedoeld in de hoofdstukken 4 en 5 van het Bbl)
  • in welke gevallen en op welke momenten het borgingsplan wordt geactualiseerd
  • welke normen of kwaliteitsverklaringen bouw (artikel 2.14, lid 2 en 3 Bbl) of gelijkwaardige maatregelen (artikel 2.4 Bbl) bij de bouwwerkzaamheden worden toegepast
  • op welke bouwwerkzaamheden de beoordeling ten minste is gericht en bij welke bouwwerkzaamheden rekening wordt gehouden met andere kwaliteitsborgingssystemen.
Indienen gereedmelding

Na oplevering van het bouwwerk moet een gereedmelding worden ingediend bij het bevoegd gezag. De gereedmelding bestaat uit:

  • Naam, adres en telefoonnummer van degene die de bouwmelding heeft gedaan.
  • Adres, kadastrale aanduiding of coördinaten van de locatie waar de bouwactiviteit is uitgevoerd.
  • Dagtekening.
  • Het ‘dossier bevoegd gezag’ wat bestaat uit;
    • de verklaring van de kwaliteitsborger
    • informatie (als die van belang is) die ingaat op de getroffen maatregelen in het borgingsplan om bouwtechnische risico’s te voorkomen of te beperken
    • aanduiding van de gebruiksfuncties, verblijfsgebieden, verblijfsruimten en de afmetingen en de bezetting van alle ruimten. Inclusief totaaloppervlakten per gebruiksfunctie
    • informatie waaruit blijkt dat het bouwwerk voldoet aan de regels over:
      • bouwconstructie
      • luchtverversing
      • energiezuinigheid
      • milieuprestatie
    • informatie over brandveiligheid (dezelfde informatie als die nodig is bij een melding brandveilig gebruik in artikel 6.8, lid 1, onder d, onder 4° en 5° Bbl)
    • informatie over toegepaste gelijkwaardige maatregelen (artikel 4.7 van de Omgevingswet)
Lokale omstandigheden Wet Kwaliteitsborging (Wkb)

Onder de Wkb moet de kwaliteitsborger nagaan welke lokale omstandigheden in de betreffende gemeente aan de orde zijn. De kwaliteitsborger moet deze verwerken in het borgingsplan en de risicobeoordeling. Er zijn voor de gemeente Westerveld lokale omstandigheden bepaald. Bekijk de lokale omstandigheden (pdf - 338 KB) voor de gemeente Westerveld